18 december 2020
Hanna Muehlenhoff vroeg een beurs aan voor het vak ‘European Policy Lab’, een keuzevak in het tweede semester voor studenten van de masteropleiding European Studies. Tijdens dit vak gaan studenten één week op veldwerk naar Athene om daar met eigen ogen te zien hoe Europees beleid in de praktijk wordt gebracht, hoe fondsen daadwerkelijk worden besteed en hoe lokale omstandigheden beleidskeuzes beïnvloeden. In 2019 merkte Muehlenhoff op dat er ruimte was voor verbetering van het vak. Tijdens een bezoek van de studenten aan een vluchtelingenkamp werd haar duidelijk dat er meer aandacht zou moeten zijn voor de emoties die studenten ervaren bij het uitvoeren van een onderzoek en het besef van hun eigen positionering ten opzichte van hun informanten.
Toen Muehlenhoff de ‘call’ voor de IIS-beurs doorgestuurd kreeg van een collega besloot ze haar voorstel in te dienen. Deze werd gehonoreerd en er kwam 80 uur beschikbaar om te besteden aan hoe ze meer zelfreflectie in de cursus kon opnemen. Het oefenen van (zelf)reflectie en het besef van positie is cruciaal voor studenten om te leren, omdat het uiteindelijk helpt om op een meer ethische manier onderzoek te doen.
Om dit doel te bereiken heeft dr. Muehlenhoff drie sessies over reflectie aan de cursus toegevoegd. Alle sessies bevatten naast het vooraf bestuderen van literatuur ook interactieve oefeningen met de groep studenten. De eerste sessie ‘What is Positionality?’ ging dieper in op positionering en reflectie in onderzoek en veldwerk. De tweede sessie ‘What is Intersectionality’ behandelde de interactie van verschillende identiteitscategorieën zoals ras, geslacht, klasse en bekwaamheid. Vaak zijn er meerdere categorieën aanwezig en de erkenning van deze wisselwerking vergroot het begrip. De derde en laatste sessie ‘Emotions in Research’ had als doel studenten er bewust van te maken dat het normaal is emoties te ervaren in het veld, deze te erkennen en te leren hoe daarmee om te gaan.
Naast een eindrapportage van het beleidsonderzoek (70% van het eindcijfer), werd de studenten ook gevraagd om tijdens de cursus een fysiek onderzoeksdagboek (30% van het eindcijfer) bij te houden om hun eigen vorderingen bij te houden. Studenten werden uitgenodigd om visuele elementen (schetsen, flyers of kaarten) en foto's toe te voegen. Dit dagboek helpt bij het verwerken en visualiseren van reflecties over positionering en onderzoeksmethoden. Daarbij creëert het inzicht voor de docenten om het denkproces, de ideeën en emotie van hun studenten door de tijd heen te volgen.
Dr. Muehlenhoff is van mening dat door de tijd en begeleiding, die geboden werd door de IIS-beurs deze cursus is verbeterd en wil graag de nieuw ontwikkelde sessies volgend jaar herhalen en verder perfectioneren. Echter, door het coronavirus is veldwerk in Athene nu geen optie, waardoor ook weer nieuwe uitdagingen ontstaan. Het ontwerp van de sessies en dagboekoefening zou ook toepasbaar kunnen zijn op andere (veld)studies en cursussen, omdat het studenten helpt te spiegelen op hun eigen vooroordelen en zo hun onderzoek vaardigheden verbetert.